NEW DELHI – Dawladda Hindiya ayaa qorshaynaysa in ay ku bixiso in ka badan 13 milyan oo doolar si ay u abuurto ciidan ilaalin gaar ah oo ilaaliya Shabeelada dalka ka sii dabar go’aya, ka dib cadaadis uga yimid ilaalinta caalamiga ah si loo badbaadiyo bisadaha duurjoogta ah.
Maalgelinta uu Jimcihii soo jeediyay Wasiirka Maaliyadda P. Chidambaram ayaa daba socota ku dhawaaqistii toddobaadyo ka hor ee barnaamij $153 milyan ah oo lagu abuurayo kayd cusub oo shabeelka, taas oo hoosta ka xariiqday dadaallada cusub ee dawladda Hindiya ay ku ilaalinayso bisadaha waaweyn.
Qiyaaso cusub ayaa soo jeedinaya in tirada shabeelka duurjoogta ah ee Hindiya ay hoos uga dhacday ku dhawaad 3,600 shan sano ka hor ilaa 1,411, mashruuca Tiger ee ay dowladdu maamusho ayaa sheegay bishii hore.
"Lambarka 1,411 waa in uu garaacaa gambaleelka digniinta… Shabeelku waxa uu ku sugan yahay khatar weyn," Chidambaram ayaa u sheegay baarlamaanka intii lagu guda jiray soo jeedinta miisaaniyada 2008-2009.
Chidambaram wuxuu sheegay in Hay'adda Ilaalinta Shabeelka la siin doono ilaa $13.15 milyan si ay "kor u qaadaan, u hubeeyaan oo loo geeyo" Ciidanka Ilaalinta Shabeelka. Iyadoo miisaaniyadu ay tahay soo jeedin kaliya heerkan, baarlamaanka ayaa si weyn looga sugayaa inuu meel mariyo iyada oo aan la mucaaradin dhammaadka bishan.
Ilaaliyeyaasha ayaa soo dhaweeyay soo jeedinta dowladda, iyagoo sheegay in ciidan cusub loo baahan doono in si gaar ah loo tababaro oo la hubeeyo si ay Shabeelka uga difaacaan ugaarsiga.
"Waxay ugu dambeyntii wax ka qabanayaan dhibaato aad muhiim u ah - ugaarsiga," Belinda Wright, oo ah agaasimaha Ururka Ilaalinta Duurjoogta ee Hindiya, ayaa tiri Sabtidii. "Waxaan qiyaasi lahaa in inta badan nidaamka jira lagu hagaajin doono duritaanka lacagaha."
Mashruuca Tiger wuxuu qorsheynayaa inuu abuuro siddeed kayd oo cusub si loo ilaaliyo shabeellada, oo daboolaya aag ka badan 11,900 mayl laba jibaaran oo ay ku kacayso ilaa $153 milyan. Kooxaha gaarka loo leeyahay ayaa ku biirin doona maalgelin dheeraad ah.
Ilaa 250 tuulo, ama dad lagu qiyaasay 200,000, ayaa lagu rari doonaa qorshaha. Dawladdu waxay u ballan qaaday qoys kasta oo la raro lacag dhan $25,600.
Tirada Shabeelka ee Aasiya waxa lagu qiyaasaa maanta ilaa 3,500 marka la barbar dhigo ku dhawaad 5,000 sanadkii 1997, sida uu qabo Wright.
Ilaa ay dawladdu si weyn u wanaajiso tallaabooyinka dhaqangelinta ee ka dhanka ah ugaarsiga iyo ganacsatada duur-joogta ah ee sharci-darrada ah, tirada shabeelku way sii yaraan doontaa, ayuu yidhi Wright.
wararka.yahoo.com
