Ururka saxafiyiinta Barwaaqa sooranka (CJA) waxa uu si degdeg ah ugu baahan yahay in uu kor u qaado xoriyada warbaahinta iyo ilaalinta saxafiyiinta guud ahaan wadamada Barwaaqo sooranka, ayay tiri Rita Payne, gudoomiyaha laanta UK, mar ay ka hadlaysay dood ku saabsanayd dib u habaynta hay’adaha caalamiga ah bishii March.
"Anaga hadaan nahay CJA waxaan rabnaa inaan dirno fariin cad oo ah inaan sameyn doono wax walba oo aan awoodno si aan u muujino xadgudubyada warbaahinta ee wadamada Barwaaqo-sooranka waxaanan ku baaqeynaa in ciqaabta dambiilayaasha rabshadaha u geysta saxafiyiinta," ayuu yiri Payne.
Guddiga difaaca saxafiyiinta ee fadhigoodu yahay New York ayaa sheegay in rabshadaha sii kordhaya ee ka jira Koonfurta Aasiya ay halis galiyeen saxafiyiinta.Qaar ka mid ah Sri Lanka ayaa lagu bartilmaameedsadaa dowladda halka kuwa Pakistan ay u dhexeeyaan ciidamo iska soo horjeeda. Suxufiyinta ayaa lagu dhaleeceeyaa dalal Afrikaan ah oo ay ku jiraan Kenya iyo Zimbabwe.
Dooddii Maarso, oo ay soo qabanqaabiyeen CJA UK iyo Action for UN Renewal oo ay maalgelisay Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Britain, ayaa waxaa madax u ahaa Waqtigu dhammaanaya - dib u habeynta hay'adaha caalamiga ah ee qarniga 21-aad. Dadkii hadlay ayaa u arkayay xiisadda dhaqaale ee adduunka iyo doorashadii Madaxweyne Obama inay fursad u tahay isbedel weyn. Vijay Mehta oo ka tirsan Action for UN Renewal ayaa ugu yeedhay xilligii Obama. Waxaan haysanaa fursad aan wax ku qabsano. Aan samayno.”
Vijay Mehta waxa uu ku baaqay in aan la dilin, oo aan rabshad lahayn. Waxa uu rabay in hoggaamiyayaasha siyaasadda ay iska dhaafaan ajandayaashooda qaran si ay u doortaan ajande caalami ah. Waxa uu rabay in hay'ado caalami ah oo cusub ay yareeyaan faqriga oo ay yareeyaan saameynta isbedelka cimilada. Waxa uu sidoo kale soo jeediyay in dalalka ku kala nool gobollada kala duwan ee adduunku ay u abuuraan lacago ay ku mideysan yihiin gobolladooda, sida Yurub ay sameeyeen.
Lord (David) Owen, xoghayihii hore ee arrimaha dibadda ee Ingiriiska, ayaa ku dooday in xubnaha Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ay ku jiraan dimoqraadiyadda ugu weyn adduunka, Hindiya, oo lagu daray Japan, Jarmalka, Brazil iyo wakiil Afrikaan ah oo ay doorato Afrika lafteeda. Wuxuu rabay in QM ay hesho ciidamo nabad ilaalin ah oo si degdeg ah uga falcelin kara. Taas oo u baahday diyaarado qaada iyo helikobtero.
Jesse Griffiths, isku duwaha Mashruuca Bretton Woods ee doonaya in uu saameyn ku yeesho Bangiga Adduunka iyo IMF, ayaa waydiiyay: "Sideen uga dhigi karnaa nidaamka maaliyadeed ee adduunka in uu noo shaqeeyo?"
Wuxuu ku baaqay ajande caalami ah oo ku saabsan shaqooyinka, cadaaladda iyo cimilada. Hubinta kulaylka caalamiga ah waxay u baahan tahay isbeddelo aasaasi ah 2020, kaliya toban sano oo wanaagsan ayaa ka hadhsan. Sideen u maarayn karnaa dhaqaalaha kaarboon-yar? Sideen u maareyn karnaa sarifka lacagaha, u abuurnaa deyn bixiye wax ku ool ah oo ku wajahan mawqifka ugu dambeeya oo aan dal walba ka dhiiban karno go'aannada caalamiga ah?
Dr. Indrajit Coomaraswamy, oo ahaa agaasimihii hore ee dhaqaalaha ee Xoghaynta Barwaaqo-sooranka, ayaa rabay in hay'adaha adduunku ay noqdaan kuwo loo dhan yahay. Kooxda 20-ka waddan ee waaweyn waxay ahayd horumar xagga G8 ah. Laakiin 40 boqolkiiba dadka adduunka ayaa ka baxsan G20. Waddamada Barwaaqo-sooranka yar ayaa lagu dhiirigeliyay inay horumariyaan meelaha cashuuraha ah. Xeerarka adag ee meelahan ayaa ku soo rogay kharashyo badan, halka waddamo kale ay faa'iidooyin ka heleen.
Dr. Coomaraswamy ayaa ku baaqay golaha dhaqaalaha ee Qaramada Midoobay oo ka madax bannaan golaha ammaanka. Waxa uu u maleeyay in Barwaaqo-sooranka ay door ku leedahay kor u qaadida xidhiidhka ka dhexeeya kooxaha gobollada. "Commonwealth-ku waxay ka caawin kartaa aduunka inay wada xaajoodaan."
Waxa uu ka walaacsanaa Afrika oo ku dhibaataysan qiimo jaban badeecadeeda iyo xawaaladaha hoose ee Afrikaanka ee dibedda. Lord Owen waxa uu sheegay in dalalka Afrika aan la dhegaysan doonin ka dib guul-darradoodii Darfur iyo Zimbabwe. “Midowga Afrika si wanaagsan ulamay dhaqmin Darfur. Falcelinta Bulshada Horumarinta Koonfurta Afrika ee Zimbabwe waa ceeb.”
